Τερηδόνα – Όσα θέλετε να γνωρίζετε

Η τερηδόνα σχετίζεται με την καταστροφή των σκληρών ιστών των δοντιών, της αδαμαντίνης (σμάλτου) και της οδοντίνης. Η νόσος αυτή είναι η πιο συχνή αιτία καταστροφής των δοντιών και μπορεί να εμφανιστεί σε άτομα κάθε ηλικίας, ξεκινώντας ακόμη και από την παιδική ηλικία.

Όλοι θέλουμε να αποφύγουμε τον τερηδονισμό των δοντιών, καθώς μπορεί να προκαλέσει όχι μόνο απώλεια οδοντικής ουσίας, αλλά ακόμα πόνο που μπορεί να συνοδεύεται από πρήξιμο ή όχι, και απώλεια δοντιών.

Στο άρθρο που ακολουθεί θα ανακαλύψετε τα αίτια, τα συμπτώματα της τερηδόνας, καθώς και πώς αντιμετωπίζεται.

Τερηδόνα Αίτια

Τα βασικά αίτια εμφάνισης της τερηδόνας είναι τα εξής:

• Κακή στοματική υγιεινή.
• Συχνή κατανάλωση ζάχαρης.
• Κατάχρηση φαρμάκων ή λήψη ορισμένων φαρμάκων, ειδικά αντικαταθλιπτικών, που προκαλούν μείωση της παραγωγής σάλιου (το οποίο χρειάζεται απαραιτήτως για τη ρύθμιση του pH στο στόμα).
• Υπερκατανάλωση αλκοόλ
• Μη τακτική οδοντιατρική παρακολούθηση.
• Μειωμένη ροή σάλιου, που οδηγεί σε ξηροστομία.
• Κακές διατροφικές συνήθειες.
• Αυξημένα επίπεδα τερηδονογόνων μικροβίων στο στόμα.
• Ορθοδοντική θεραπεία που δυσχεραίνει την καλή και αποτελεσματική στοματική υγιεινή.
• Κληρονομικότητα και προσωπική γενετική σύνθεση, καθώς ορισμένα άτομα έχουν πιο λεπτό σμάλτο, λιγότερο ανθεκτικό στα οξέα της βακτηριακής πλάκας και επομένως, είναι πιο επιρρεπή στην εμφάνιση τερηδόνας.

Τερηδόνα Συμπτώματα

Ο πόνος στα δόντια είναι το κύριο σύμπτωμα ενός ασθενή με τερηδόνα. Φυσικά, ο πόνος αλλά και γενικά τα συμπτώματα εξαρτώνται από τον βαθμό που έχει αναπτυχθεί η τερηδόνα. 

Όταν βρίσκεται σε αρχικό στάδιο, ενδεχομένως να μην υπάρχουν καν ενδείξεις της συγκεκριμένης πάθησης. Στη συνέχεια, όμως, παρατηρείται ευαισθησία των δοντιών και έντονος πονόδοντος. Ορισμένες φορές, επίσης, η τερηδόνα οδηγεί στην εμφάνιση ορατών μικρών σκούρων ή/και λευκών στιγμάτων πάνω στα δόντια ή ακόμη και τρυπών.

Το κύριο χαρακτηριστικό της είναι ότι ενώ η οδοντική ουσία είναι σκληρή, όταν δημιουργείται η τερηδόνα τότε η οδοντική ουσία γίνεται μαλακή. 

Η τερηδόνα έχει την τάση να προχωράει, καταστρέφοντας όλο και μεγαλύτερο τμήμα του δοντιού και αυτό είναι η αιτία που πολλές φορές ανάλογα με την έκταση της τερηδόνας, να υποχωρήσει μεγάλο τμήμα της οδοντικής ουσίας.

Η “σιωπηλή” ανάπτυξη της τερηδόνας αποτελεί πρόβλημα, καθώς για εβδομάδες ή και μήνες από την έναρξη της τερηδόνας, μπορεί να μην εμφανιστούν καθόλου συμπτώματα. 

Στη συνέχεια, η εμφάνιση των πρώτων σημαδιών τερηδόνας γίνεται σταδιακά, ενώ αυτά επιδεινώνονται με την πάροδο του χρόνου. 

Συγκεκριμένα, όταν υπάρχουν συμπτώματα τερηδόνας, ενδέχεται να περιλαμβάνουν τα εξής::

• Μπορεί να μην δώσει κανένα σύμπτωμα.
• Δημιουργία κηλίδας,
• Ευαισθησία δοντιών και ήπιος ή οξύς πόνος.
• Πόνος και πρήξιμο.
• Πονόδοντος.
• Τρύπες στα δόντια.
• Κακοσμία.
• Δημιουργία αποστήματος,

Επειδή συχνά η τερηδόνα δεν περιλαμβάνει εύκολα αναγνωρίσιμα σημάδια, όπως πονόδοντο ή κοιλότητες, το πρόβλημα ενδέχεται να εντοπιστεί μόνο έπειτα από ειδικές ακτινογραφίες που θα βγάλετε κατά την επίσκεψή σας στον οδοντίατρο, ειδικά οι μεσοδόντιες τερηδόνες.

Επομένως, ο οδοντίατρος σας θα πρέπει να ελέγχει τα δόντια σας και να σας εξετάζει τακτικά, συνήθως ανά 6 μήνες.

Τερηδόνα Αντιμετώπιση

Η θεραπευτική αντιμετώπιση της τερηδόνας εξαρτάται τόσο από την έκταση που έχει λάβει, όσο και από τη θέση στην οποία βρίσκεται το δόντι που έχει προσβληθεί. 

Όταν εντοπίζεται σε αρχικό στάδιο, η τερηδόνα αντιμετωπίζεται κύριο λόγο με σφράγισμα δοντιού.

Ο οδοντίατρος δηλαδή αφαιρεί το τερηδονισμένο  τμήμα και προχωρά σε γέμισμα δοντιών με ρητίνη, η οποία είναι προσαρμοσμένη στο χρώμα του δοντιού.

Όταν το στάδιο είναι προχωρημένο και μιλάμε για  βαθιά τερηδόνα, δηλαδή όταν ο πολφός είναι προσβεβλημένος από τερηδόνα, απαιτείται ενδοδοντική θεραπεία. 

Απαιτείται η αφαίρεση όλων των προσβεβλημένων ιστών και η απολύμανση των ριζικών σωλήνων. Η συγκεκριμένη θεραπεία αυτή ονομάζεται θεραπεία ριζικού σωλήνα ή αλλιώς απονεύρωση.

Αν το δόντι έχει καταστραφεί πολύ, γίνεται αποκατάστασή του με τη βοήθεια προσθετικής στεφάνης (θήκης δοντιού).

Οι μεσοδόντιες τερηδόνες είναι αυτές που δημιουργούνται στην επαφή των δοντιών, δηλαδή στα σημεία που είναι το ένα δίπλα στο άλλο, εκεί δηλαδή που απαιτείται να χρησιμοποιούμε νήμα.

Οι τερηδόνες αυτές είναι αποτέλεσμα της έλλειψης στοματικής υγιεινής με την χρήση  και νήματος καθημερινά. Για τις μεσοδόντιες τερηδόνες απαιτείται μεγάλη κλινική εμπειρία του οδοντιάτρου για να τις διαγνώσει καθώς και τοπικές ακτινογραφίες για να επιβεβαιωθούν.

Επειδή οι μεσοδόντιες τερηδόνες είναι τερηδόνες που κλινικά  θα φανούν όταν έχουν καταστρέψει μεγάλη επιφάνεια του δοντιού,  συνήθως τις αντιλαμβάνεται ο ασθενής όταν έχουν φτάσει στο μασητικό επίπεδο του δοντιού.

Γενικότερα όλες τις τερηδόνες, ο οδοντίατρος τις επιβεβαιώνει εκτός της κλινικής εξέτασης, με τοπικές ακτινογραφίες.

Συχνές ερωτήσεις